GIÁO ÁN GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG LỚP 10
Giaoan.link chia sẻ cùng bạn đọc giáo án quốc phòng lớp 10 cả năm. Mời các bạn tham khảo trong công tác giảng dạy.
| Xem giáo án online |
|---|
| Tải giáo án về |
BÀI 1( 4 TIẾT ): TRUYỀN THỐNG ĐÁNH GIẶC GIỮ NƯỚC
CỦA DÂN TỘC VIỆT NAM
TIẾT 1: LỊCH SỬ ĐÁNH GIẶC GIỮ NƯỚC CỦA DÂN TỘC VIỆT NAM
PHẦN I. Ý ĐỊNH BÀI GIẢNG
I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU:
1. Mục đích:
* Về kiến thức:
– Hiểu được những kiến thức cơ bản về lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam.
* Về kỹ năng: Phát huy tinh thần, ý chí kiên cường và đoàn kết dân tộc.
* Về ý thức:
– Bước đầu hình thành ý thức trân trọng với truyền thống dân tộc Việt Nam trong đấu tranh dựng nước và giữ nước qua các thời kỳ.
– Xác định trách nhiệm trong việc giữ gìn và phát huy truyền thống vẻ vang của dân tộc.
– Có thái độ học tập và rèn luyện tốt, sẵn sàng tham gia vào sự nghiệp xd và bảo vệ tổ quốc.
II. NỘI DUNG VÀ TRỌNG TÂM
1. Nội dung:
I – Lịch sử đánh giặc giữ nước của dân tộc Việt Nam.
1- Những cuộc chiến tranh giữ nước đầu tiên
2- Cuộc đấu tranh giành độc lập (TK I – TK X)
3- Các cuộc chiến tranh giữ nước(TK X-TK XIX)
4- Cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, lật đổ chế độ thực đân nửa phong kiến
5- Cuộc kháng chiến chống thực dân pháp xâm lược (1945 – 1954
6- Cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ (1954 – 1975)
2. Trọng tâm:
Đi sâu làm rõ những bài học truyền thống đánh giặc giữ nước của dân tộc ta, vận dụng bài học đó trong xác định trách nhiệm của thanh niên,HS đối với sự nghiệp QP, an ninh.
III. THỜI GIAN:
– Tổng số: 45 phút
– Ổn định tổ chức: 2 phút
– Tiến hành bài giảng: 40 phút
– Cũng cố: 3 phút
IV. TỔ CHỨC VÀ PHƯƠNG PHÁP
1. Tổ chức:
– Ổn định lớp học
– Giới thiệu bài: Trong lịch sử đấu tranh dựng nước , ông cha ta luôn phải chống lại kẻ thù xâm lược mạnh hơn nhiều lần về quân sự, kinh tế.Song với tinh thần yêu nước, ý chí kiên cường, với cách đánh mưu trí, sáng tạo, ông cha ta đã đánh thắng tất cả kẻ thù xâm lược.
2. Phương pháp:
– Giáo viên: Diễn giải – Đàm thoại kết hợp với phương pháp kể chuyện.
– Học sinh: Lăng nghe, trả lời và ghi chép.
V. ĐỊA ĐIỂM: Phòng học
VI. VẬT CHẤT:
– Tranh ảnh về lịch sử đánh giặc giữ nước của dân tộc Việt Nam.
– Sách giáo khoa GDQP – An ninh 10.
PHẦN II. THỰC HÀNH BÀI GIẢNG
Nội dung – Thời gian Phương pháp Vật chất
I. Lịch sử đánh giặc giữ nước của dân tộc Việt Nam
1. Những cuộc chiến tranh giữ nước đầu tiên: (5ph)
– Nhà nước văn lang là nhà nước đầu tiên của dân tộc ta. Lãnh thổ khá rộng và ở vào vị trí địa lý quan trọng. Từ buổi đầu, ông cha ta đã xây dựng nên nền văn minh sông hồng, còn gọi là văn minh văn lang mà đỉnh cao là văn hoá Đông Sơn rực rỡ.
– Do có vị trí địa lý và điều kiện kinh tế, nước ta luônbị các thể lực ngoại xâm dòm ngó.
a. Cuộc kháng chiến chống quân tần:
– Nhân dân Âu Việt và Lạc Việt trên địa bàn Văn lang, do vua Hùng và thục phán lãnh đạo.
– Quân Tần: 50 vạn, do tướng Đồ thư chỉ huy.
Sau khoảng 5-6 năm chiến đấu, quân tần thua, tướng Đồ thư bị giết chết.
b. Đánh quân triệu đà:
– do An Dương Vương lãnh đạo: xây thành cổ loa, chế nỏ liên châu đánh giặc. An Dương Vương chủ quan, mất cảnh giác, mắc mưu giặc. Đất nước rơi vào thảm hoạ 1000 năm bắc thuộc.
2. Cuộc đấu tranh giành độc lập (TK I – TK X) (7ph)
– Từ TK II đến TK X nước ta liên tục bị các triều đại phong kiến phương bắc đô hộ: Nhà Triệu, nhà Hán, Lương…. đến nhà Tuỳ, Đường.
– các cuộc đấu tranh tiêu biểu: Khởi nghĩa Hai Bà Trưng (năm 40), Bà Triệu (năm 248), Lí Bí (năm 542), Triệu Quang Phục (năm 548), Mai Thúc Loan (năm722), Phùng Hưng (năm 766)…. Và Ngô Quyền (năm 938) với chiến thắng Bạch Đằng, dân tộc ta giành lại độc lập, tự do cho tổ quốc.
3. Các cuộc chiến tranh giữ nước(TK X-TK XIX) (7ph)
– Nước Đại Việt thời Lý, Trần và Lê Sơ với kinh đô thăng long là một quốc gia cường thịnh ở châu á, là một trong những thời kì phát triển rực rỡ nhất, thời kì văn minh Đại Việt.
– Dân tộc ta phảI đứng lên đấu tranh chống xâm lược, tiêu biểu là:
+ Các cuộc kháng chiến chống quân Tống
• Lần thứ nhất (981) do Lê Hoàn lãnh đạo
• Lần thứ hai (1075- 1077) dưới triều Lý.
+ Các cuộc kháng chiến chống quân Mông- Nguyên (1258 – 1288)
Lần thứ nhất (1258); Lần hai (1285); Lần ba (1287 – 1288)
+Cuộc kháng chiến chống quân Minh (đầu TK XV)
• Do Hồ Quý Ly lãnh đạo
• Khởi nghĩa Lam Sơn do Lê Lợi, Nguyễn Trãi lãnh đạo.
+ Cuộc kháng chiến chống quân Xiêm – Mãn Thanh (cuối TK XVIII)
* Nét đặc sắc về NTQS (TK X đến cuối TK XVIII):
• Tiên phát chế nhân.
• Lấy đoản binh thắng trường trận.
• Lấy yếu chống mạnh, ít địch nhiều.
• Lúc địch mạnh ta lui, địch yếu ta bất ngờ chuyển sang tiến công tiêu diệt địch.
4. Cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, lật đổ chế độ thực đân nửa phong kiến: (7ph)
– Tháng 9 – 1858 thực dân pháp tiến công xâm lược nước ta, tiều Nguyễn đầu hàng. Năm 1884 Pháp chiếm cả nước ta, nhân dân Việt Nam đứng lên chống pháp kiên cường.
– Năm 1930 đảng cộng sản Việt Nam ra đời do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập. Dưới sự lãnh đạo của đảng, cách mạng Việt Nam trảI qua các cao tràovà giành thắng lợi lớn:
+ Xô viết nghệ tĩnh năm 1930 – 1931
+ Phong trào phản đế và tổng khởi nghĩa năm 1940 – 1945, đỉnh cao là cách mạng tháng 8 năm 1945 lập ra nước Việt Nam dân chủ cộng hoà.
5. Cuộc kháng chiến chống thực dân pháp xâm lược (1945 – 1954): (7ph)
-23/9/1945 thực dân Pháp xâm lược nước ta lần thứ hai.
– Ngày 19/12/1946 Chủ Tịch Hồ Chí Minh kêu gọi toàn quốc kháng chiến.
– Từ năm 1947 – 1954 quân dân ta đã lập được nhiều chiến công trên khắp các mặt trận:
+ Chiến thắng Việt Bắc thu đông năm 1947.
+ Chiến thắng biên giới năm 1950.
+ Chiến thắng đông xuân năm 1953 – 1954, đỉnh cao là chiến dịch Điện Biên Phủ, buộc pháp phải kí kết hiệp định Giơ-ne-vơ và rút quân về nước.
6. Cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ (1954 – 1975) (7ph)
– Đế quốc Mỹ thay thực dân pháp xâm lược nước ta, dựng lên chính quyền tay sai Ngô Đình Diệm biến miền nam nước ta thành thuộc địa kiểu mới, hòng chia cắt lâu dài đất nước ta.
– Nhân dân miền nam lại một lần nữa đứng lên chống Mỹ:
+ Từ 1959- 1960 phong trào đồng khởi, thành lập mặt trận dân tộc giải phóng miền nam.
+ Đánh bại chiến lược “chiến tranh đặc biệt” năm 1961 – 1965.
+ Đánh bại chiến lược “Chiến tranh cục bộ” năm 1965 – 1968.
+ Đánh bại chiến lược “Việt Nam hoá chiến tranh” năm 1968 – 1972, buộc Mỹ phải kí hiệp định Pa-ri, rút quân về nước.
+ Đại thắng mùa xuân 1975, đỉnh cao là chiến dịch Hồ Chí Minh, giải phóng miền nam, thống nhất đất nước, cả nước đi lên CNXH.
* trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, mọi tinh hoa truyền thống đánh giặc, giữ nước qua mấy nghìn năm của cả dân tộc đã được vận dụng một cách sáng tạo. Đã kết hợp nhuần nhuyễn giữa vừa đánh, vừa đàm, đánh địch trên 3 mũi giáp công, trên cả 3 vùng chiến lược.
* Tổng kết bài:
– Từ thực tiễn chống giặc ngoại xâm của dân tộc, các thế hệ ông cha ta đã viết nên truyền thống vẻ vang rất đáng tự hào và những bài học quý báu đối với các thế hệ mai sau.
– Nêu câu hỏi: em biết gì về truyền thống đánh giặc giữ nước ở địa phương mình? – GV nêu câu hỏi:từ thuở khai sinh, nước ta có tên là gì? do ai lãnh đạo. Có đặc điểm gì nổi bật.
HS xem sách GK và tìm câu trả lời.- Vì sao nước ta lại bị các thế lực phương bắc dòm ngó?-Vì sao An Dương Vương lại chủ quan khi mà quân triệu đà luôn có ý muốn xâm lược nước ta?
HS trả lời: do đã giảng hoà và gả Mỵ Châu cho Trọng thuỷ
-Do An Dương Vương cậy có nỏ thần.
* GV khái quát tiến trình lịch sử, với 6 nội dung cần nhớ, GV có thể giải thích những giai đoạn lịch sử điển hình.
– Hs chú ý lắng nghe GV tổng kết.
CỦA DÂN TỘC VIỆT NAM
TIẾT 1: LỊCH SỬ ĐÁNH GIẶC GIỮ NƯỚC CỦA DÂN TỘC VIỆT NAM
PHẦN I. Ý ĐỊNH BÀI GIẢNG
I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU:
1. Mục đích:
* Về kiến thức:
– Hiểu được những kiến thức cơ bản về lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam.
* Về kỹ năng: Phát huy tinh thần, ý chí kiên cường và đoàn kết dân tộc.
* Về ý thức:
– Bước đầu hình thành ý thức trân trọng với truyền thống dân tộc Việt Nam trong đấu tranh dựng nước và giữ nước qua các thời kỳ.
– Xác định trách nhiệm trong việc giữ gìn và phát huy truyền thống vẻ vang của dân tộc.
– Có thái độ học tập và rèn luyện tốt, sẵn sàng tham gia vào sự nghiệp xd và bảo vệ tổ quốc.
II. NỘI DUNG VÀ TRỌNG TÂM
1. Nội dung:
I – Lịch sử đánh giặc giữ nước của dân tộc Việt Nam.
1- Những cuộc chiến tranh giữ nước đầu tiên
2- Cuộc đấu tranh giành độc lập (TK I – TK X)
3- Các cuộc chiến tranh giữ nước(TK X-TK XIX)
4- Cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, lật đổ chế độ thực đân nửa phong kiến
5- Cuộc kháng chiến chống thực dân pháp xâm lược (1945 – 1954
6- Cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ (1954 – 1975)
2. Trọng tâm:
Đi sâu làm rõ những bài học truyền thống đánh giặc giữ nước của dân tộc ta, vận dụng bài học đó trong xác định trách nhiệm của thanh niên,HS đối với sự nghiệp QP, an ninh.
III. THỜI GIAN:
– Tổng số: 45 phút
– Ổn định tổ chức: 2 phút
– Tiến hành bài giảng: 40 phút
– Cũng cố: 3 phút
IV. TỔ CHỨC VÀ PHƯƠNG PHÁP
1. Tổ chức:
– Ổn định lớp học
– Giới thiệu bài: Trong lịch sử đấu tranh dựng nước , ông cha ta luôn phải chống lại kẻ thù xâm lược mạnh hơn nhiều lần về quân sự, kinh tế.Song với tinh thần yêu nước, ý chí kiên cường, với cách đánh mưu trí, sáng tạo, ông cha ta đã đánh thắng tất cả kẻ thù xâm lược.
2. Phương pháp:
– Giáo viên: Diễn giải – Đàm thoại kết hợp với phương pháp kể chuyện.
– Học sinh: Lăng nghe, trả lời và ghi chép.
V. ĐỊA ĐIỂM: Phòng học
VI. VẬT CHẤT:
– Tranh ảnh về lịch sử đánh giặc giữ nước của dân tộc Việt Nam.
– Sách giáo khoa GDQP – An ninh 10.
PHẦN II. THỰC HÀNH BÀI GIẢNG
Nội dung – Thời gian Phương pháp Vật chất
I. Lịch sử đánh giặc giữ nước của dân tộc Việt Nam
1. Những cuộc chiến tranh giữ nước đầu tiên: (5ph)
– Nhà nước văn lang là nhà nước đầu tiên của dân tộc ta. Lãnh thổ khá rộng và ở vào vị trí địa lý quan trọng. Từ buổi đầu, ông cha ta đã xây dựng nên nền văn minh sông hồng, còn gọi là văn minh văn lang mà đỉnh cao là văn hoá Đông Sơn rực rỡ.
– Do có vị trí địa lý và điều kiện kinh tế, nước ta luônbị các thể lực ngoại xâm dòm ngó.
a. Cuộc kháng chiến chống quân tần:
– Nhân dân Âu Việt và Lạc Việt trên địa bàn Văn lang, do vua Hùng và thục phán lãnh đạo.
– Quân Tần: 50 vạn, do tướng Đồ thư chỉ huy.
Sau khoảng 5-6 năm chiến đấu, quân tần thua, tướng Đồ thư bị giết chết.
b. Đánh quân triệu đà:
– do An Dương Vương lãnh đạo: xây thành cổ loa, chế nỏ liên châu đánh giặc. An Dương Vương chủ quan, mất cảnh giác, mắc mưu giặc. Đất nước rơi vào thảm hoạ 1000 năm bắc thuộc.
2. Cuộc đấu tranh giành độc lập (TK I – TK X) (7ph)
– Từ TK II đến TK X nước ta liên tục bị các triều đại phong kiến phương bắc đô hộ: Nhà Triệu, nhà Hán, Lương…. đến nhà Tuỳ, Đường.
– các cuộc đấu tranh tiêu biểu: Khởi nghĩa Hai Bà Trưng (năm 40), Bà Triệu (năm 248), Lí Bí (năm 542), Triệu Quang Phục (năm 548), Mai Thúc Loan (năm722), Phùng Hưng (năm 766)…. Và Ngô Quyền (năm 938) với chiến thắng Bạch Đằng, dân tộc ta giành lại độc lập, tự do cho tổ quốc.
3. Các cuộc chiến tranh giữ nước(TK X-TK XIX) (7ph)
– Nước Đại Việt thời Lý, Trần và Lê Sơ với kinh đô thăng long là một quốc gia cường thịnh ở châu á, là một trong những thời kì phát triển rực rỡ nhất, thời kì văn minh Đại Việt.
– Dân tộc ta phảI đứng lên đấu tranh chống xâm lược, tiêu biểu là:
+ Các cuộc kháng chiến chống quân Tống
• Lần thứ nhất (981) do Lê Hoàn lãnh đạo
• Lần thứ hai (1075- 1077) dưới triều Lý.
+ Các cuộc kháng chiến chống quân Mông- Nguyên (1258 – 1288)
Lần thứ nhất (1258); Lần hai (1285); Lần ba (1287 – 1288)
+Cuộc kháng chiến chống quân Minh (đầu TK XV)
• Do Hồ Quý Ly lãnh đạo
• Khởi nghĩa Lam Sơn do Lê Lợi, Nguyễn Trãi lãnh đạo.
+ Cuộc kháng chiến chống quân Xiêm – Mãn Thanh (cuối TK XVIII)
* Nét đặc sắc về NTQS (TK X đến cuối TK XVIII):
• Tiên phát chế nhân.
• Lấy đoản binh thắng trường trận.
• Lấy yếu chống mạnh, ít địch nhiều.
• Lúc địch mạnh ta lui, địch yếu ta bất ngờ chuyển sang tiến công tiêu diệt địch.
4. Cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, lật đổ chế độ thực đân nửa phong kiến: (7ph)
– Tháng 9 – 1858 thực dân pháp tiến công xâm lược nước ta, tiều Nguyễn đầu hàng. Năm 1884 Pháp chiếm cả nước ta, nhân dân Việt Nam đứng lên chống pháp kiên cường.
– Năm 1930 đảng cộng sản Việt Nam ra đời do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập. Dưới sự lãnh đạo của đảng, cách mạng Việt Nam trảI qua các cao tràovà giành thắng lợi lớn:
+ Xô viết nghệ tĩnh năm 1930 – 1931
+ Phong trào phản đế và tổng khởi nghĩa năm 1940 – 1945, đỉnh cao là cách mạng tháng 8 năm 1945 lập ra nước Việt Nam dân chủ cộng hoà.
5. Cuộc kháng chiến chống thực dân pháp xâm lược (1945 – 1954): (7ph)
-23/9/1945 thực dân Pháp xâm lược nước ta lần thứ hai.
– Ngày 19/12/1946 Chủ Tịch Hồ Chí Minh kêu gọi toàn quốc kháng chiến.
– Từ năm 1947 – 1954 quân dân ta đã lập được nhiều chiến công trên khắp các mặt trận:
+ Chiến thắng Việt Bắc thu đông năm 1947.
+ Chiến thắng biên giới năm 1950.
+ Chiến thắng đông xuân năm 1953 – 1954, đỉnh cao là chiến dịch Điện Biên Phủ, buộc pháp phải kí kết hiệp định Giơ-ne-vơ và rút quân về nước.
6. Cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ (1954 – 1975) (7ph)
– Đế quốc Mỹ thay thực dân pháp xâm lược nước ta, dựng lên chính quyền tay sai Ngô Đình Diệm biến miền nam nước ta thành thuộc địa kiểu mới, hòng chia cắt lâu dài đất nước ta.
– Nhân dân miền nam lại một lần nữa đứng lên chống Mỹ:
+ Từ 1959- 1960 phong trào đồng khởi, thành lập mặt trận dân tộc giải phóng miền nam.
+ Đánh bại chiến lược “chiến tranh đặc biệt” năm 1961 – 1965.
+ Đánh bại chiến lược “Chiến tranh cục bộ” năm 1965 – 1968.
+ Đánh bại chiến lược “Việt Nam hoá chiến tranh” năm 1968 – 1972, buộc Mỹ phải kí hiệp định Pa-ri, rút quân về nước.
+ Đại thắng mùa xuân 1975, đỉnh cao là chiến dịch Hồ Chí Minh, giải phóng miền nam, thống nhất đất nước, cả nước đi lên CNXH.
* trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, mọi tinh hoa truyền thống đánh giặc, giữ nước qua mấy nghìn năm của cả dân tộc đã được vận dụng một cách sáng tạo. Đã kết hợp nhuần nhuyễn giữa vừa đánh, vừa đàm, đánh địch trên 3 mũi giáp công, trên cả 3 vùng chiến lược.
* Tổng kết bài:
– Từ thực tiễn chống giặc ngoại xâm của dân tộc, các thế hệ ông cha ta đã viết nên truyền thống vẻ vang rất đáng tự hào và những bài học quý báu đối với các thế hệ mai sau.
– Nêu câu hỏi: em biết gì về truyền thống đánh giặc giữ nước ở địa phương mình? – GV nêu câu hỏi:từ thuở khai sinh, nước ta có tên là gì? do ai lãnh đạo. Có đặc điểm gì nổi bật.
HS xem sách GK và tìm câu trả lời.- Vì sao nước ta lại bị các thế lực phương bắc dòm ngó?-Vì sao An Dương Vương lại chủ quan khi mà quân triệu đà luôn có ý muốn xâm lược nước ta?
HS trả lời: do đã giảng hoà và gả Mỵ Châu cho Trọng thuỷ
-Do An Dương Vương cậy có nỏ thần.
* GV khái quát tiến trình lịch sử, với 6 nội dung cần nhớ, GV có thể giải thích những giai đoạn lịch sử điển hình.
– Hs chú ý lắng nghe GV tổng kết.
– Từ TK X đến TK XIX có những cuộc đấu tranh nào là tiêu biểu? Em hãy nêu tên những cuộc khởi nghĩa đó và do ai lãnh đạo?
– HS lắng nghe câu hỏi và trả lời: cuộc đáu tranh chống quân Tống, Mông-Nguyên, Xiêm-mãn thanh.
Từ những gì đã học em có thể cho biết những nét đặc sắc trong cách đánh của dân tộc ta?
Có 4 nét nghệ thuật đặc sắc.
– Em hãy kể một số anh hùng tiêu biểu trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, lật đổ chế độ thực dân nửa phong kiến? Nguyên nhân nào các phong trào đó đều thất bại.
– HS trả lời: Trương Công Định, Nguyễn Trung Trực, Đinh Công Tráng, Phan Đình Phùng, Hoàng Hoa Thám.
– Thất bại là do thiếu sự lãnh đạo của một giai cấp tiên tiến và chưa có đường lối đúng đắn phù hợp với diều kiện mới của thời đại.
– Mục đích của đế quốc Mỹ khi dựng lên chính quyền tay sai nguỵ quyền là gì?
– Mục đích chính đó là: biến miền nam nước ta thành thuộc địa kiểu mới, và là căn cứ quân sự của Mỹ, hòng chia cắt lâu dài đất nước ta.
GV tổng kết bài và nêu các câu hỏi trong SGK hướng dẫn HS trả lời.
– Dặn dò: học bài cũ, đọc trước bài mới, trả lời câu hỏi trong SGK.
– HS lắng nghe GV tổng kết và gnhe câu hỏi để tìm câu trả lời. Tranh, ảnh và phim học tập về các cuộc chiến tranh đánh giặc giữ nước từ thế kỷ III TCN đến năm 1975;SGK GDQP 10